Viêm họng liên cầu khuẩn - hiểu rõ trong vài phút!
Viêm họng là bệnh đường hô hấp mà ai cũng đã từng gặp phải ít nhất một lần trong đời. Trong đó, viêm họng liên cầu khuẩn là đáng chú ý hơn cả vì có nhiều triệu chứng và biến chứng vô cùng nguy hiểm. Vậy viêm họng liên cầu khuẩn là bệnh gì? Nó nguy hiểm ra sao? Phương pháp điều trị và phòng ngừa như thế nào?… Bạn hãy dành ít phút để theo dõi bài viết dưới đây!
Mục lục
Viêm họng liên cầu khuẩn là bệnh gì?
Viêm họng là tình trạng cổ họng đau rát, nóng đỏ, gây khó chịu và đau khi nuốt do nguyên nhân là virus hoặc vi khuẩn. Viêm họng liên cầu khuẩn là tình trạng viêm họng do vi khuẩn liên cầu gây ra, mà phần lớn lớn bắt nguồn từ liên cầu tan huyết nhóm A. Nhóm liên cầu này được viết tắt là GABHS, trong đó, chủng vi khuẩn quan trọng nhất là Streptococcus pyogenes. Biết được chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bạn chủ động trong phòng ngừa lây nhiễm và điều trị sau này.
Vi khuẩn liên cầu gây viêm họng thường tập trung ở dịch mũi, họng nên dễ dàng phát tán và lây nhiễm trong cộng đồng. Vì vậy, bất kỳ lứa tuổi nào đều có nguy cơ mắc viêm họng liên cầu khuẩn. Tuy nhiên, đối tượng mắc viêm họng liên cầu khuẩn phổ biến nhất là ở trẻ em và thanh thiếu niên đang trong độ tuổi đi học (từ 6 đến 15 tuổi). Ở lứa tuổi này, sức đề kháng các em còn yếu và sinh hoạt tập trung trong môi trường học đường tạo điều kiện cho bệnh lây lan nhanh hơn.
☛ Tham khảo thêm tại: Chứng viêm họng do vi khuẩn!
Dấu hiệu nhận biết viêm họng do liên cầu khuẩn
Liên cầu sau khi xâm nhập vào cơ thể cần có thời gian để ủ bệnh. Do vậy, người bệnh cần tối thiểu 2 – 5 ngày sau khi tiếp xúc với vi khuẩn thì mới nhận thấy được các triệu chứng một cách rõ ràng. Các triệu chứng điển hình của bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn bao gồm:
- Cổ họng đau rát, sưng đỏ, gây đau và khó khăn khi nuốt.
- Amidan rất đỏ, có mủ và sưng to.
- Xuất hiện vùng trắng loang lổ phía trên amidan hoặc phía sau cổ họng, nốt đỏ trên vòm miệng.
- Bệnh nhân sốt cao đột ngột trên 38 độ C.
- Hạch bạch huyết ở cổ sưng to.
- Có thể kèm theo phát ban đỏ, mề đay, cơ thể nhức mỏi, buồn nôn và nôn, đau đầu,…
Tuy nhiên, chỉ khoảng 2/3 bệnh nhân có xuất hiện đầy đủ các triệu chứng kể trên và rất khó để phân biệt với viêm họng bởi virus hay vi khuẩn khác. Do vậy, muốn biết viêm họng có phải do liên cầu khuẩn hay không, bạn cần đến các cơ sở y tế để thực hiện xét nghiệm vi sinh.
Viêm họng liên cầu khuẩn có nguy hiểm không?
So với các tác nhân gây viêm họng khác, viêm họng liên cầu khuẩn thường có nhiều triệu chứng nguy hiểm, kéo dài và để lại di chứng nghiêm trọng. Nếu không điều trị sớm, người bệnh có thể gặp phải nhiều biến chứng như:
- Viêm, hoại tử mô: Các vi khuẩn liên cầu dễ dàng lây lan qua các mô tổn thương và theo máu đến các hạch bạch huyết gây viêm, hoại tử mô.
- Nhiễm trùng: Liên cầu có thể để lại nhiều biến chứng tại chỗ như áp xe amidan và các bệnh viêm nhiễm khác như viêm xoang, viêm tai giữa, viêm phổi,… Nguy hiểm nhất là nguy cơ nhiễm khuẩn huyết nguy hiểm đến tính mạng của bệnh nhân.
- Các biến chứng khác: Nếu không được điều trị, viêm họng liên cầu có thể gây ra biến chứng như thấp khớp khiến khớp bị đau và viêm, viêm cầu thận cấp sau nhiễm liên cầu gây suy giảm chức năng thận cấp tính, rối loạn thần kinh ở trẻ em, bệnh vảy nến,…
Tuy nhiên, bạn cũng không cần quá lo lắng bởi bệnh hoàn toàn có thể đẩy lùi sau vài ngày nếu được chăm sóc y tế tốt. Phần lớn bệnh nhân sau khi được điều trị đều giúp cải thiện nhanh chóng triệu chứng và không gặp phải các biến chứng nguy hiểm kể trên.
Chẩn đoán và điều trị viêm họng liên cầu khuẩn như thế nào?
Như đã nói, các biến chứng do viêm họng liên cầu khuẩn gây ra thường phức tạp, việc điều trị khó khăn và ảnh hưởng tới sức khỏe, sinh hoạt người bệnh. Vì vậy, phát hiện sớm và điều trị kịp thời ngay khi có dấu hiệu là việc rất cần thiết.
Phương pháp chẩn đoán
Thông thường, việc chẩn đoán xác định viêm họng do liên cầu chỉ có thể thực hiện tại các cơ sở y tế. Có 2 phương pháp chính để phát hiện liên cầu là:
- Nuôi cấy vi sinh: Liên cầu khuẩn dễ dàng được phát hiện bằng các đặc điểm của vòng tan máu trên môi trường nuôi cấy thạch máu cừu.
- Xét nghiệm phát hiện kháng nguyên nhanh: Có thể phát hiện liên cầu trực tiếp trong dịch ngoáy họng bằng các xét nghiệm miễn dịch.
Ngoài ra, có thể thực hiện xét nghiệm nồng độ kháng thể trong huyết thanh người bệnh để chẩn đoán bệnh. Chẩn đoán sớm và chính xác nguyên nhân gây bệnh giúp y bác sĩ có phác đồ điều trị hợp lý và hiệu quả nhất cho bạn.
Phương pháp điều trị
Liên cầu là vi khuẩn nên việc điều trị chủ yếu là sử dụng nhóm thuốc kháng sinh kết hợp với điều trị triệu chứng và chế độ nghỉ ngơi hợp lý.
Dùng thuốc kháng sinh
Kháng sinh là thuốc điều trị đầu tay trong viêm họng do liên cầu khuẩn, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, giảm nhanh các triệu chứng và ngăn ngừa lây lan. Ngoài ra, sử dụng kháng sinh giúp ngăn ngừa hình thành mủ tại chỗ, ngăn chặn viêm tai giữa và nguy cơ thấp khớp.
Trong đó, penicillin được khuyến cáo là lựa chọn đầu tiên cho phần lớn bệnh nhân viêm họng liên cầu khuẩn. Penicillin thường được dùng theo đường tiêm với đối tượng là trẻ em hay người đang khó nuốt, nôn mửa, không thể dùng thuốc đường uống. Ngoài ra, penicillin V và amoxicillin có thể dùng đường uống nếu sử dụng theo phác đồ trong 10 ngày.
Khi penicillin và các beta-lactam khác bị chống chỉ định, thuốc được lựa chọn bao gồm:
- Cephalosporin phổ hẹp như cephalexin, cefadroxil được lựa chọn thay thế với bệnh nhân dị ứng với penicillin.
- Nhóm Macrolid như erythromycin hoặc clarithromycin, azithromycin.
- Nhóm Lincosamid như clindamycin,…
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Có nên sử dụng kháng sinh trị viêm họng không?
Thuốc điều trị triệu chứng
Bên cạnh việc sử dụng kháng sinh điều trị viêm họng liên cầu khuẩn, người bệnh có thể được chỉ định một số loại thuốc điều trị triệu chứng. Các triệu chứng kèm theo trong viêm họng liên cầu khuẩn bao gồm sốt, đau họng, nhức đầu,… có thể được điều trị bằng thuốc giảm đau, thuốc hạ sốt như paracetamol, aspirin hay ibuprofen,…
Lưu ý trong quá trình sử dụng thuốc điều trị viêm họng liên cầu khuẩn:
- Không tự ý mua và sử dụng thuốc tại nhà.
- Chỉ sử dụng thuốc khi có sự cho phép và hướng dẫn đầy đủ từ y bác sĩ.
- Đặc biệt phải tuân thủ điều trị, không tự ý ngưng thuốc hay giảm liều thuốc giữa chừng khiến bệnh càng khó điều trị và nguy hiểm hơn.
- Chú ý quan sát biểu hiện, phản ứng của cơ thể và thông báo cho bác sĩ ngay khi nhận thấy những triệu chứng bất thường.
Biện pháp phòng ngừa viêm họng liên cầu khuẩn
Kháng sinh có tác dụng diệt nhanh vi khuẩn, nhưng không có hiệu quả ngăn ngừa bệnh tái phát. Do vậy, giữ vệ sinh cá nhân, xây dựng lối sống lành mạnh là biện pháp hàng đầu giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giảm nguy cơ tái phát và giảm nhanh triệu chứng của bệnh.
Giữ vệ sinh
Vi khuẩn liên cầu có thể lây nhiễm từ người bệnh sang người lành qua giọt bắn từ nước bọt, ho, hắt hơi, sổ mũi,… Do vậy, để giảm nguy cơ nhiễm bệnh, bạn nên tuân thủ một vài lưu ý trong sinh hoạt như sau:
- Bắt đầu từ việc rửa tay sạch sẽ, đúng cách. Nhất là rửa tay sau khi ho và hắt hơi, trước khi ăn uống để phòng ngừa lây nhiễm.
- Che miệng khi ho hay hắt hơi để tránh vi khuẩn phát tán.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác.
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ để ngăn không cho vi khuẩn có điều kiện xâm nhập vào cơ thể.
- Vệ sinh vật dụng bằng cồn hay nước ấm, xà phòng.
- Giữ môi trường sống xanh, sạch. Sống trong môi trường ô nhiễm, dày đặc khói bụi, hóa chất, khí thải công nghiệp,… làm gia tăng nguy cơ mắc viêm họng liên cầu.
Thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt
- Súc miệng bằng nước muối hay các dung dịch sát khuẩn mỗi ngày, giúp làm sạch đường họng.
- Uống nước nhiều hơn, thay thế nước lạnh bằng nước ấm. Nước làm ẩm cổ họng, giảm nguy cơ viêm họng.
- Tránh xa các chất kích thích, hạn chế rượu bia, đồ uống có cồn,… Rượu có thể làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị và gây ra nhiều tác dụng phụ như độc với gan, buồn nôn và nôn,… nên không dùng khi đang điều trị bệnh.
- Ngừng hút thuốc lá. Khói thuốc lá chứa vô vàn chất độc có hại cho cổ họng. Vì thế hút thuốc kéo dài càng dễ gây viêm, đau họng và làm nhiễm trùng nặng hơn.
☛ Tham khảo đầy đủ tại: Viêm đau họng nên ăn gì ngậm gì uống gì?
Heviho giảm nhanh triệu chứng viêm họng hiệu quả, an toàn!
Các thuốc điều trị giúp giảm nhanh tình trạng viêm họng sau vài ngày, mặt khác chúng cũng gây nhiều tác dụng không mong muốn, có hại với sức khỏe. Ngoài ra, việc lạm dụng kháng sinh đang trở thành vấn nạn của xã hội, tỷ lệ ‘kháng kháng sinh” ngày càng tăng đến báo động. Vì vậy, Heviho được xem là giải pháp an toàn và hữu hiệu cho người bị viêm họng nói chung và viêm họng liên cầu khuẩn nói riêng.
Heviho là sản phẩm được phát triển từ đề tài nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Sản phẩm được bào chế từ các thảo dược tự nhiên như cam thảo, cát cánh, mạch môn, xạ can, xuyên bối mẫu,… Bạn có thể yên tâm khi sử dụng Heviho lâu dài mà không cần băn khoăn về các tác dụng phụ.
BẤM VÀO ĐÂY để tìm nhà thuốc gần nhất có bán Heviho
BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao Heviho về tận nhà (giao hàng, thu tiền tại nhà)
Với những tác dụng kể trên, Heviho giúp giảm thiểu sử dụng kháng sinh nên rất an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng. Không chỉ vậy, sản phẩm được sản xuất dưới 2 dạng bào chế gồm viên uống Heviho tiện dụng cho người lớn và siro Heviho thơm ngon thích hợp cho trẻ em.
Hy vọng với những thông tin trên giúp bạn phần nào hiểu rõ hơn về tình trạng viêm họng liên cầu khuẩn. Hãy đi khám ngay khi phát hiện các dấu hiệu bệnh để sớm phát hiện và điều trị đúng cách, đồng thời ngăn ngừa vi khuẩn lây lan ra cộng đồng và hạn chế tối đa các biến chứng mà bệnh gây ra.
Tài liệu tham khảo:
- https://www.msdmanuals.com/vi/chuy%C3%AAn-gia/b%E1%BB%87nh-truy%E1%BB%81n-nhi%E1%BB%85m/c%E1%BA%A7u-khu%E1%BA%A9n-gram-d%C6%B0%C6%A1ng/nhi%E1%BB%85m-li%C3%AAn-c%E1%BA%A7u
- https://medlatec.vn/tin-tuc/viem-hong-lien-cau-va-nhung-thong-tin-lien-quan-ai-cung-can-biet-s0-n21740
- https://www.vietnammedicalpractice.com/hanoi/en/news/huong-dan-phan-biet-viem-hong-va-viem-hong-lien-cau-khuan
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/strep-throat/symptoms-causes/syc-20350338#dialogId41178384