Viêm phế quản ở trẻ em - Nguyên nhân và điều trị thế nào?

Viêm phế quản là bệnh lý thường gặp ở trẻ em với các triệu chứng điển hình như ho, sốt, khó thở… Tình trạng này làm ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của trẻ, thậm chí có nguy cơ gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Do vậy, hiểu rõ kiến thức về bệnh lý này sẽ giúp cha mẹ có biện pháp điều trị và bảo vệ sức khỏe cho trẻ tốt hơn. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Viêm phế quản ở trẻ là gì?

Viêm phế quản ở trẻ em là tình trạng viêm nhiễm tại đường ống dẫn khí, khiến chúng bị thu hẹp và tiết ra các chất nhầy đặc, làm tắc nghẽn đường thở. Bệnh thường gặp nhiều hơn ở đối tượng trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 6 tháng đến 3 tuổi, đặc biệt là vào thời điểm thời tiết giao mùa.

Có hai loại viêm phế quản ở trẻ:

Viêm phế quản cấp tính: là hệ quả của tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp trên như ho, sổ mũi, cảm lạnh, hay viêm xoang, viêm nhu mô phổi hoặc kết hợp với những bệnh nhiễm khuẩn chung như cúm, sởi… Lúc này, sức đề kháng của trẻ đang yếu, các tác nhân gây bệnh càng có điều kiện hoạt động mạnh mẽ, nhất là ở mũi và họng và gây ra bệnh viêm phế quản. Bệnh thường xuất hiện cùng lúc hoặc sau khi trẻ mắc các bệnh lý này, với các triệu chứng tương tự nên rất khó nhận biết và chẩn đoán. Viêm phế quản cấp xảy ra từng đợt trong thời gian ngắn.

Viêm phế quản mãn tính: Trường hợp trẻ bị viêm phế quản cấp không được điều trị đúng cách khiến bệnh tái đi tái lại nhiều lần, trẻ có nguy cơ mắc viêm phế quản mãn tính. Bệnh lý này có xu hướng kéo dài dai dẳng có thể vài tháng vài năm với các đợt cấp tính bùng phát ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ.

Triệu chứng viêm phế quản ở trẻ em

Viêm phế quản phổi là bệnh lý rất hay gặp ở trẻ, đặc biệt là vào thời điểm giao mùa. Tuy vậy, những dấu hiệu của bệnh viêm phế quản không rõ ràng nên thường gây nhầm lẫn với những bệnh về đường hô hấp khác. Do vậy, cha mẹ cần hiểu rõ các triệu chứng của bệnh viêm phế quản ở trẻ để có biện pháp cải thiện càng sớm càng tốt.

Cụ thể:

Viêm phế quản cấp tính

Viêm phế quản cấp tính ở trẻ em có thể chia làm ba giai đoạn với những triệu chứng khác nhau, cụ thể là:

Giai đoạn khởi phát

Trẻ xuất các triệu chứng tương tự viêm đường hô hấp trên: sốt nhẹ, ho khan, hắt hơi, sổ mũi (có thể dẫn đến ngạt mũi).

Giai đoạn phát bệnh

Trẻ sốt nặng hơn kèm triệu chứng thở khò khè hoặc thở bằng miệng, da của trẻ tím tái, xanh xao, xuất hiện những biểu hiện rối loạn tiêu hóa ở mức độ nhẹ.

Giai đoạn toàn phát

Ở giai đoạn này, trẻ có những biểu hiện như:

• Trẻ sốt cao trên 39 độ C.
• Da trẻ khô, xanh xao, chảy mồ hôi.
• Môi và đầu ngón tay, ngón chân tím tái, chân tay yếu, mềm, mệt mỏi, bỏ ăn và khó thở.
• Trẻ ho theo từng cơn kéo dài (gần giống triệu chứng ho gà hoặc ho lao), có thể ho có đờm.
• Trẻ thở khò khè, rút lõm lồng ngực.
• Trẻ hay bị nôn, tiêu chảy.
• Trường hợp nặng hơn, trẻ có thể nằm li bì, hôn mê và có những cơn co giật.

☛ Chi tiếthơn: Nhận biết dấu hiệu viêm phế quản cấp

Viêm phế quản mãn tính

Với trường hợp viêm phế quản mạn tính, trẻ có thể gặp các biểu hiện đặc trưng như:

• Ho dai dẳng kéo dài mãi không khỏi.
• Ho có đờm, chất đờm nhầy thường có màu xanh, vàng, trắng.
• Trẻ bị khó thở, thở khò khè.
• Da xanh nhợt, một số trường hợp trẻ còn bị phù ngoại biên.
• Các dấu hiệu khác: mệt mỏi, ớn lạnh, sốt, tức ngực, tắc nghẽn xoang hoặc hôi miệng.

☛ Chi tiết hơn: Dấu hiệu người bị viêm phế quản mạn tính

Nguyên nhân gây viêm phế quản ở trẻ em

Viêm phế quản ở trẻ em thường có nguyên nhân chính là do virus hoặc vi khuẩn gây bệnh. Cụ thể:

• Do virus: Theo thống kê, có khoảng 50 – 90% các trường hợp mắc viêm phế quản cấp do nguyên nhân virus. Có thể kể đến một số loại Virus gây viêm phế quản phổ biến như: virus cúm, Rhinovirus, Coronavirus, Adnovirus, Enterovirus, virus Herpes…
• Do vi khuẩn: Mặc dù ít gặp hơn nhưng vi khuẩn cũng có thể gây nên bệnh viêm phế quản ở trẻ nhỏ. Những vi khuẩn phổ biến là: phế cầu khuẩn (H.influenzae), liên cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae), tụ cầu khuẩn (Staphylococcus aureus), Mycoplasma, Chlamydia…
• Do thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Trẻ tắm quá lâu, tắm nước quá lạnh, sử dụng điều hòa sai  cách có thể dẫn đến trẻ mắc các bệnh về hô hấp như viêm phế quản cấp.
• Nguyên nhân khác: Viêm phế quản phổi ở trẻ em cũng là hệ quả của việc trẻ sống trong môi trường ô nhiễm không khí thường xuyên hít phải bụi bẩn, khói xăng xe, thuốc lá… Nếu không cải thiện môi trường sống, trẻ thường xuyên tiếp xúc với không khí ô nhiễm rất dễ gây ra tình trạng viêm phế quản mãn tính.

Bệnh viêm phế quản ở trẻ em có nguy hiểm không?

Viêm phế quản là bệnh lý tương đối phổ biến ở đối tượng trẻ nhỏ. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh sẽ không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên nếu không được phát hiện kịp thời hoặc điều trị sai cách, bệnh trở nặng làm tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm.

Một số biến chứng trẻ có thể mắc phải là:

• Viêm lan rộng gây viêm các cơ quan lân cận như viêm phổi, viêm tai giữa…
• Dễ phát triển thành hen mãn tính khi bệnh không được điều trị dứt điểm, lặp đi lặp lại nhiều lần.
• Trẻ có nguy cơ bị tràn dịch màng phổi, suy hô hấp do tắc hẹp ống thở, phù nề niêm mạc phế quản và thậm chí gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Chính vì vậy khi thấy trẻ có triệu chứng viêm phế, cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan, coi thường. Hãy đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế càng sớm càng tốt để có hướng điều trị kịp thời, hợp lý.

☛ Tham khảo đầy đủ hơn: Biến chứng nguy hiểm từ viêm phế quản

Khi nào cha mẹ cần đưa trẻ đi thăm khám gấp?

Khi thấy trẻ có triệu chứng viêm phế quản, cha mẹ nên đưa con đến bệnh viện, cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị sớm. Đặc biệt, trong một số trường hợp sau đây, cha mẹ cần đưa con đi khám bác sĩ gấp:

• Trẻ sốt cao trên 39^oC và không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
• Trẻ ho dai dẳng kéo dài nhiều ngày, thở nhanh, thở gấp, cánh mũi phập phồng, ho rút lõm lồng ngực.
• Trẻ nằm li bì, hôn mê và có những cơn co giật.
• Môi và đầu ngón tay, ngón chân tím tái, chân tay yếu, mềm, mệt mỏi, bỏ ăn và khó thở.

Điều trị viêm phế quản ở trẻ như thế nào?

Tùy từng trường hợp viêm phế quản ở trẻ mà cha mẹ có thể tham khảo một số cách cải thiện bệnh sau đây:

Chăm sóc trẻ đúng cách

Đầu tiên, ngay khi trẻ có các dấu hiệu viêm phế quản cha mẹ cần chăm sóc trẻ đúng cách để bệnh dễ dàng được đẩy lùi:

• Bổ sung đầy đủ nước cho trẻ: Với những trẻ trong độ tuổi ăn dặm hoặc trẻ lớn, cha mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước ấm để làm loãng đờm trong cổ họng và làm giảm ho. Với trẻ còn đang bú sữa mẹ, phụ huynh nên tăng cường cữ bú.
• Hạ sốt cho trẻ: Khi trẻ sốt dưới 38,5 độ, cha mẹ có thể áp dụng cách chườm ấm vùng nách, cổ, bẹn để hạ sốt cho trẻ. Trường hợp trẻ sốt trên 38,5 độ, cha mẹ nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn: Nghỉ ngơi là một biện pháp giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi, chữa lành các tổn thương. Do vậy, khi trẻ đang mắc viêm phế quản, mẹ hãy cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh hoạt động thể chất nhiều, nô đùa hay la hét…
• Giữ vệ sinh họng miệng: Cách này sẽ giúp loại bỏ các vi khuẩn, bụi bẩn có trong khoang miệng và họng, phòng ngừa nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn. Theo đó, cha mẹ nên hướng dẫn trẻ vệ sinh họng miệng bằng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch sát khuẩn họng chuyên dụng.
• Giữ vệ sinh môi trường sống: Cha mẹ cần vệ sinh, dọn dẹp nhà cửa và đồ chơi của trẻ sạch sẽ. Hạn chế tối đa cho trẻ tiếp xúc với môi trường bụi bẩn, ô nhiễm hay hít phải khói thuốc là. Các tác nhân này khiến trẻ có cảm giác khó chịu, làm cho tình trạng viêm phế quản tiến triển nặng hơn.

Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ

Trẻ bị viêm phế quản, dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng bởi cơ thể trẻ dễ bị suy nhược, mất nước. Do vậy phụ huynh nên bổ sung các loại thực phẩm sau vào bữa ăn của trẻ để bé nhanh phục hồi:

• Bổ sung các loại rau xanh và trái cây tươi giàu vitamin A, C, E rất tốt cho bé như: dâu tây, cà rốt, rau chân vịt…
• Cho trẻ ăn nhiều thực phẩm giàu dinh dưỡng dễ tiêu hóa như: đậu phụ, trứng gà, bột mì, ngũ cốc hoặc gạo.
• Bổ sung thêm các loại sữa, chế phẩm từ sữa
• Nên bổ sung thực phẩm dạng cháo, súp để trẻ dễ tiêu hóa. Chia nhỏ bữa ăn và không nên ép trẻ ăn nhiều một lúc
• Cho trẻ uống nhiều nước lọc, nước ép trái cây để đào thải độc tố và làm giảm tình trạng khô họng hoặc sốt cao ở trẻ.

Bên cạnh đó, nên hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ, bánh kẹo và các loại nước ngọt.

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ!

Với trường hợp cần sử dụng thuốc sau khi thăm khám của bác sĩ, phụ huynh cần tuân thủ đúng liều lượng, cách sử dụng để tránh tình trạng nhờn thuốc, tác dụng phụ không đáng có.

Một số loại thuốc bác sĩ thường kê cho trẻ bị viêm phế quản:

Thuốc giảm ho, long đờm

Thuốc giảm ho long đờm có tác dụng:

• Giảm dịch nhầy kích thích niêm mạc phế quản gây ho.
• Thông suốt lòng ống phế quản giúp quá trình di chuyển của không khí từ ngoài vào dễ dàng hơn.
• Giảm đau rát cổ họng khi ho.

Các loại thuốc thường được sử dụng gồm có natri benzoat, acetylcystein, carbocystein, dextromethorphan…Trong trường hợp trẻ bị tắc nghẽn phổi, bác sĩ có thể chỉ định dùng salbutamol (các loại thuốc giãn phế quản) để giúp trẻ thở dễ dàng hơn.

Thuốc kháng viêm

Các loại thuốc kháng viêm khác nhau sẽ được chỉ định cho hầu hết bệnh nhân viêm phế quản tùy theo mức độ khác nhau.

Thuốc kháng sinh

Chỉ dùng cho trường hợp trẻ bị viêm phế quản do vi khuẩn. Lúc này, đơn thuốc của bác sĩ sẽ gồm các loại thuốc như penicillin, ampicillin, amoxicillin, beta lactam, macrolide… để tiêu diệt các tác nhân có hại này.

☛ Tham khảo thêm: Thuốc kháng sinh trị viêm phế quản phải dùng đúng!

Thuốc chống virus

Nếu nguyên nhân bệnh viêm phế quản ở trẻ do virus thì bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc chống virus. Tuy nhiên, vì virus thường khu trú trong tế bào, nên việc điều trị sẽ khó khăn hơn. Nếu trẻ đáp ứng thuốc tốt, từ 7 – 10 ngày là có thể khỏi bệnh.

Siro Heviho – giải pháp đẩy lùi viêm phế quản ở trẻ

Để làm giảm viêm phế quản, hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng và đẩy nhanh quá trình phục hồi niêm mạc phế quản, phụ huynh có thể tham khảo sử dụng siro Heviho từ Viện Hàn lâm cho bé nhà mình.

Hiện nay, đây được đánh giá là giải pháp tối ưu cho tình trạng viêm phế quản ở trẻ nhỏ. Bởi lẽ, siro Heviho có chứa:

• Chất kháng viêm thực vật S3 – Elebosin từ Sâm đại hành được cấp bằng sáng chế độc quyền về khả năng kháng viêm, kháng khuẩn mạnh mẽ. Nghiên cứu cho thấy, S3 – Eleboson có khả năng giảm 50% thể tích khối viêm trong 24 giờ đầu, tương tự Indomethacin – một chất kháng viêm thường dùng trong tân dược.
• Chiết xuất dược liệu từ thiên nhiên, có tính an toàn cao cho người dùng như: sâm đại hành, xạ can, xuyên bối mẫu, cát cánh, cam thảo… Đây đều là các thảo dược quý, tác động trực tiếp vào gốc rễ quá trình gây viêm và hỗ trợ tái tạo niêm mạc họng.

Nhờ vậy siro Heviho có công dụng:

• Hỗ trợ làm ấm, giải cảm, giảm ho, long đờm, tăng cường sức đề kháng của trẻ.
• Hỗ trợ giảm đau rát họng do ho kéo dài, do viêm đường hô hấp trên.
• Giúp phục hồi niêm mạc họng, phòng ngừa viêm phế quản tái nhiễm.

Đặc biệt, khi sử dụng sản phẩm siro Heviho, trẻ không cần phải sử dụng kháng sinh, từ đó hạn chế tối đa nguy cơ gặp phải tác dụng phụ hay tình trạng kháng kháng sinh.

Bên cạnh đó, siro Heviho có hương vị thơm ngọt, dễ uống, giúp cha mẹ cho trẻ uống siro dễ dàng hơn.

BẤM VÀO ĐÂY để tìm nhà thuốc có bán siro Heviho chính hãng

Đặt giao siro Heviho chính hãng về tận nhà TẠI  ĐÂY

Biện pháp phòng ngừa viêm phế quản ở trẻ

Để phòng ngừa viêm phế quản ở trẻ, cha mẹ có thể tham khảo các biện pháp sau:

• Giữ gìn vệ sinh môi trường sống: Tạo môi trường sống thoáng mát, sạch sẽ nhằm ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc. Bên cạnh đó, nên thường xuyên dọn dẹp, vệ sinh nơi ở, khu vực sinh hoạt và đồ chơi của trẻ.
• Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh: Hạn chế cho bé ra ngoài nơi công cộng vào thời điểm giao mùa hay tiếp xúc với người có triệu chứng ho, sổ mũi; trẻ ra đường phải được đeo khẩu trang kỹ lưỡng, khi về nhà cần vệ sinh hay tắm rửa sạch sẽ.
• Ăn uống hợp lý: Cho trẻ uống nhiều nước, tăng cường bổ sung thêm rau xanh, hoa quả tương và các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày của trẻ.
• Tiêm phòng: Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ để phòng tránh nguy cơ mắc một số bệnh lý về đường hô hấp.

Tài liệu tham khảo:

1. https://www.healthline.com/health/parenting/bronchitis-in-kids
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30137791/
3. https://medlineplus.gov/ency/article/000975.htm
4. https://suckhoedoisong.vn/nguyen-nhan-khien-tre-hay-mac-viem-phe-quanva-cach-cham-soc-dung-169220316083419427.htm

Chia sẻ14